2. Podstawy obsługi systemu

Kilka zasad na początek:

  1. Linux rozróżnia wielkie i małe litery.

  2. Kilka oznaczeń:

    • ‘.’ oznacza katalog bieżący,

    • ’..’ oznacza katalog nadrzędny,

    • ’/’ oznacza katalog główny, „cd /” przejście do katalogu głównego

    • ’~’ oznacza katalog domowy, cd ~

    • ’~/klops’ oznacza plik ‘klops’ w domowym katalogu zalogowanego użytkownika

    • ’~user/klops’ oznacza plik ‘klops’ w domowym katalogu użytkownika ‘user’

    • ’/home/vilo/klops’ ścieżka bezwzględna

    • ’vilo/klops’ ścieżka względna

    1. Wszystko jest plikiem (urzadzenia, katalogi)

    2. Nazwa pliku rozpoczynająca się od kropki (np. ‘.plik’) oznacza, że plik ten jest ukryty.

Polecenia związane z pomocą:

help

wyświetlenie listy komend powłoki

man

pomoc do konkretnych poleceń

użycie: man [cokolwiek]

Polecenia związane z plikami i katalogami:

ls

listowanie zawartości katalogu

użycie: ls [parametr] [katalog]

ls - zostaną wyświetlone pliki i katalogi alfabetycznie

ls -a - zostaną wyświetlone wszystkie pliki (ukryte) i katalogi

ls -l - zostaną wyświetlone pliki i katalogi w postaci szczegółowej listy

ls -t - zostaną wyświetlone pliki i katalogi według daty, najpierw wyświetlane są pliki nowsze

ls -r - zostaną wyświetlone pliki i katalogi w kolejności odwróconej np. ls -tr - zostaną wyświetlone pliki i katalogi według daty, najpierw wyświetlane są pliki starsze

Opis: jest możliwość łączenia parametrów w postaci ls -al

dir

listowanie zawartości katalogu

pwd

wypisuje ścieżkę dostępu do bieżącego katalogu

cd

zmiana katalogu

użycie: cd [katalog/plik]

cd .. - wyjście o 1 katalog w górę

cd nazwa – wejście w katalog podrzędny nazwa

cd – zmiana katalogu na domowy

rmdir

usuwanie katalogu

użycie: rmdir [katalog(i)]

rmdir kat1 - usuniencie katalogu kat1

rmdir kat1 kat2 - usuniencie katalogu kat1 i kat2

rmdir kat1/kat10 - usuniencie katalogu kat10 w katalogu kat1

UWAGA: katalog musi być pusty

mkdir

Przeznaczenie: tworzenie katalogu

użycie: mkdir [katalog]

mkdir nazwa - zostanie utworzony katalog nazwa

mkdir n1 n2 - zostanie utworzony katalog n1 i n2

mkdir -p n1/n2 - zostanie utworzony katalog n1 a w nim n2

cat

listowanie pliku

użycie: cat [parametr] [plik]

head oraz tail

head -42 nazwa_pliku - wyświetla 42 pierwszych wierszy zawartych w pliku

tail -42 nazwa_pliku - wyświetla 42 końcowych wierszy zawartych w pliku (przydaje się w obserwowaniu świeżo dopisanych logów do pliku)

touch

tworzy pusty plik

użycie: touch nazwa

rm

usuwanie pliku

użycie: rm [parametr] [plik(i)]

rm plk1 - usunięcie pliku plk1

rm p1 p2 - usunięcie pliku p1 i p2

rm * - usuwa wszystkie pliki z danego katalogu

rm -i * - usuwa wszystkie pliki z danego katalogu z potwierdzeniem

rm -f * - usuwa wszystkie pliki z danego katalogu i wyłącza potwierdzenia (nawet zabezpieczone przed usunięciem)

rm -f - usunięcie plików zabezpieczonych przed kopiowaniem

rm -r - usunięcie plików również w podkatalogach

rm -rf - usuwa cały system plików z bieżącego miejsca wgłąb

mv

przenoszenie plików lub zmiana nazwy

użycie: mv [plik] [cel]

mv qfile /tmp - przenosimy plik qfile do katalogu /tmp

mv f* k - przenosimy wszystkie pliki zaczynające się litere f do katalogu k

cp

kopiowanie pliku

użycie: cp [źródło] [cel]

mvdir

przenoszenie katalogu

find

wyszukiwanie plików

użycie: find ścieżka/nazwa_pliku lub kryterium

grep

służy do wyszukiwania plików według zadanego wzorca

użycie: grep "szukany_tekst" plik - wypisanie na standardowym wyjściu linijek pasujących do danego wyrażenia określony tekst

grep -v "szukany_tekst" plik - wypisanie na standardowym wyjściu linijek nie pasujących do danego wzorca

Przekierowanie wyjścia poleceń, potoki:

Z przekierowaniem strumienia wyjściowego mamy do czynienia, kiedy wyjście komendy jest przekierowane na przykład na plik zamiast na ekran. Przykłady:

ls > wynik - wysłanie spisu zawartości katalogu do pliku wynik jeżeli taki plik istnieje to skasuje się jego poprzednia zawartość

ls >> wynik - dopisanie zawartości katalogu do zawartości pliku wynik

cat >nowy - wpisany tekst jest zapisany do pliku nowy (^D kończy)

cat nowy > nowszy – zawartość pliku nowy kopiujemy do pliku nowszy

cat in1 in2>out3 - plik in1 i in2 (złączony jeden po drugim) do out3

cat t > one > two > tree - plik t do one, one do two, two do tree

potoki – kiedy wyjście jednej komendy jest przekierowane na wejście innej komendy

przykłady:

cat plik | more - wyjście programu cat (plik) jest przekazywane na wejście programu more